Oto książka, którą polecam każdemu managerowi działu learning & development oraz coachom: „Make it stick”. Autorzy: Mark A. McDaniel, Peter C. Brown Henry L. Roediger III.
Kilka pomysłów z książki każe nam na nowo zastanowić się nad powszechnie stosowanymi metodami nauczania i szkolenia.
Skupienie na przypominaniu, nie na wkuwaniu
Autorzy udowadniają, że zamiast sczytywać po raz kolejny podręcznik lub przyswajać wiedzę podawaną w formie kolejnego wykładu, lepiej zrobić sobie test sprawdzający, jak dużo pamiętamy. Jak sugerują autorzy „Make it stick”, testy, quizy i wszelkie próby przywołania wiedzy z pamięci dają najlepsze efekty na trwałe zapamiętanie. Na dłuższą metę są dużo skuteczniejsze niż wielokrotne przyswajanie materiałów w sposób bierny.
Samo czytanie daje złudzenie wiedzy. To jednak nie wiedza, a poczucie, że dany materiał jest nam znany. Znany, bo kilkukrotnie go czytaliśmy. Jednak przywołać go z pamięci – jest nam już znaczenie trudniej. Dlatego jedyną weryfikacją tego, czy znamy dany materiał czy nie, jest poddanie się testowi lub quizowi.
Tzw. spaced learning kontra massed learning
Spaced learning to metoda nauki polegająca na rozkładaniu nauki w czasie, np. przez codzienne krótkie powtórki, co pomaga lepiej zapamiętać materiał. Zakłada też, wydawać by się mogło, chaotyczne przeskakiwanie pomiędzy różnymi wątkami przyswajanego materiału.
Massed learning z kolei to nauka "na raz", czyli intensywne uczenie się przez długi czas.
Która metoda jest lepsza? Zdecydowanie spaced learning. Uczenie rozłożone w czasie. Wniosek dla szkoleń: lepsze są krótkie sesje szkoleniowe rozłożone w czasie oraz takie prowadzenie szkolenie, w czasie którego trener co i raz wraca do wcześniej już omówionych zagadnień. Z pozoru wydaje się to chaotyczne - skoro raz już o tym mówiliśmy, to po co to powtarzać? Ale jeśli powtórka zakłada wciągnięcie uczestników szkolenia w przywoływanie ze swojej pamięci odpowiedzi lub tłumaczenie czegoś własnymi słowami - daje to ogromne korzyści w utrwaleniu umiejętności.
Zbyt łatwe uczenie to nieefektywne uczenie
Lubimy się uczyć w sposób łatwy, krótki i przyjemny. Problem w tym, że łatwość nauczania nie daje najlepszych efektów. Prawdziwie skuteczna nauka to balans między komfortem a dyskomfortem.
Jeśli ćwiczenia są zbyt łatwe, nie rozwijamy się. Jeśli są zbyt trudne, frustrujemy się i rezygnujemy z rozwoju. Cała sztuka nauki polega na tym, by znaleźć balans między przyjemnymi aktywnościami a wyzwaniami, które zmuszają nas do większego wysiłku.
Znam to z doświadczenia. Najlepiej na uczestników naszych szkoleń działa podejście mieszane: podchodzimy poważnie do tematu, ale jednocześnie wprowadzamy tam elementy lekkie: humor, przyjazną atmosferę, dobre relacje.
Kluczowe wnioski z książki:
1. Rób częste proste quizy i testy
2. Zadawaj wiele pytań sprawdzających wcześniej nabytą wiedzę
3. Stawiaj wyzwania, które wymagają wysiłku, ale są możliwe do osiągnięcia
4. Proś uczestników szkolenia o wytłumaczenie zagadnień swoimi słowami
5. Stosuj różnorodne formuły przyswajania wiedzy
6. Wprowadzaj do nauki elementy wywołujące emocje
Od wielu lat stosuję te metody podczas moich szkoleń z prezentacji i komunikacji. Ale od niedawna stosuję je z dużą większą intensywnością. Efekty widzę znakomite.
Sprawdź, jak dobre efekty przyniosą nasze szkolenia z prezentacji i szkolenia z komunikacji w Twojej firmie.
Piotr Garlej
